We współpracy z Mikołajem sprezentowałam jednej z moich córeczek książkę, o jakiej sama bym marzyła jako mała dziewczynka, duża dziewczynka oraz całkiem już duża nastolatka. Nie marzyłam jednak, gdyż wtedy dostawałam jedynie książki o księżniczkach i nawet mi do głowy nie przychodziło, żeby chcieć być kimś innym, niż taką właśnie dygającą, słodką królewną, przed którą się klęka i o którą się walczy. Wprawdzie miałam ciary na plecach, gdy na polsacie puszczali Xenę, aj… Ale to jedyny przykład kobiety wymykającej się stereotypowi pachnącej księżniczki, jaki pamiętam. Pippi poznałam za późno, a Joanna d’Arc marnie skończyła, więc jest raczej antyprzykładem.

Opowieści na dobranoc dla młodych buntowniczek

Może dlatego miałam nieco ciężki start w kobiecość? Tak jakoś dziwnie wyszło, ale okazało się, że ten świat wcale nie generuje żadnych miejsc dla księżniczek. Nie chce przed nimi klękać, drwi na samą myśl o nadesłaniu księcia na białym koniu (choć tutaj to może nawet miałam farta:-) i takie tam. Dzisiejszy świat nie jest dla księżniczek. On jest dla wojowniczek.

Dlatego tak bardzo się cieszę, że pośród nowości wydawniczych 2017 roku znalazła się taka perełka, jak „Opowieści na dobranoc dla młodych buntowniczek„. Podsunęła mi ją moja Karolcia, a ja bez wahania wrzuciłam ją do naszego tegorocznego prezentownika.

Książka, która już w chwili wydania miała ciekawą historię. Jej autorkami są Elena Favilli oraz  Francesca Cavallo. Pierwsza z nich to nagradzana dziennikarka i przedsiębiorczyni medialna, druga – pisarka i uhonorowana reżyserka teatralna oraz pisarka. Anglojęzyczny oryginał ukazał się pod tytułem „Good Night Stories For Rebelt Girls” i stał się najhojniej finansowaną oryginalną publikacją w historii crowdfundingu (crowdfunding, czyli finansowanie społecznościowe, to zbieranie kapitału na różne przedsięwzięcia od Internautów, w tym zarówno od osób prywatnych, jak i firm). Książka okazała się  wielkim sukcesem i jak dotąd została wydana w kilkudziesięciu krajach na całym świecie. Na naszym podwórku ukazała się nakładem wydawnictwa Debit.

„Opowieści na dobranoc… ” stanowią zbiór krótkich, jednostronicowych historii stu wyjątkowych kobiet. Każdy wpis opatrzony jest barwną ilustracją. Narracja poprowadzona została w taki sposób, aby z jednej strony zyskać uwielbianą przez dzieci konwencję baśni („Była sobie raz dziewczynka…”), ale nie do tego stopnia, żeby biogram bohaterki tracił na realizmie. Mamy zatem przyjemne w czytaniu, lecz bardzo prawdziwe i wyraziste opowiadania, które wzruszają i poruszają nie tylko tytułowe „młode buntowniczki”, lecz i … ich mamy…. Ale o tym za chwilę.

Przeglądając internety w poszukiwaniu recenzji o książce co rusz natykałam się na teorie, że jest to książka o niegrzecznych dziewczynkach dla niegrzecznych dziewczynek. Głupota! Czy „zbuntowany” koniecznie oznacza niegrzeczny? Nie! Kiedy buntujemy się przeciwko niesprawiedliwości, krzywdzie czy przemocy, to czy jesteśmy niegrzeczne?! Jasne, że nie! Lub, gdy z uporem łamiącym wszystkie bariery walczymy o swoje marzenia, czy jesteśmy wtedy niegrzeczne? Oj, no przecież NIE! To mnie zirytowało, kiedy czytałam wpisy różnych osób. To tak, jakby wciąż pokutowała w nas myśl, że jeśli kobieta nie spełnia swej tradycyjnej (czyt. patriarchalnie umotywowanej) roli, to jest z nią coś nie teges, czyli wsadzimy ją do worka z napisem: „Niegrzeczne dziewczynki”. A mnie osobiście niegrzeczne dziewczynki kojarzą się co najmniej dwuznacznie…. he he he.

” OPOWIESCI NA DOBRANOC DLA MŁODYCH BUNTOWNICZEK” TO NIE JEST KSIĄŻKA O NIEGRZECZNYCH KOBIETACH. TO KSIĄŻKA O KOBIETACH ODWAŻNYCH. Po prostu. One wszystkie, te niesamowite babeczki, były zwyczajnie (albo nadzwyczajnie!) odważne. I tego uczą ich przykłady: aby pokonywać strach. Ten przed działaniem w ogóle. Przed łamaniem schematów i nielogicznych barier. Przed „Ale co powiedzą ludzie” i przed „Nie uda ci się, bo jesteś dziewczyną”. Przed pójściem nieprzetartym szlakiem. Przed wszystkimi upadkami, które będą po drodze – a będą! Przed samotnością i niezrozumieniem . Przed :”A może nie mam racji?” i przed „Lepiej jednak zajmę się domem”. Przed żywym złem w innych ludziach i przed demonami w nas samych. Przed własną słabością.

Jedno, co mnie nie przekonuje w tej książce, to brak wyeksponowania w przedstawionych życiorysach właśnie tego strachu bohaterek. Przecież to niemożliwe, aby się nie bały. Bały się i to milion razy. Ta ich odwaga nie była czymś łatwym, była robieniem swojego pomimo lęku. Dzieci powinny wiedzieć, że strach stanowi coś bardzo naturalnego, ale jednocześnie najgorszym, co możemy zrobić, to poddać mu się, nie próbować z nim walczyć.

Duży plus przyznaję autorkom za sam wybór postaci w całym tym zestawieniu. Widać, że  starały się zawrzeć historie kobiet z całego świata, będących jednocześnie  przedstawicielkami bardzo różnych dziedzin. Czapki z głów, bo naprawdę się im to udało (choć można by się doczepić do „tajemniczej” przewagi Amerykanek). Mamy więc kolarkę z Włoch, matematyczkę ze starożytnej Grecji, balerinę z Kuby, pisarki, królowe, uciekinierki z Afryki, raperkę, aktywistki, bokserkę, pierwszą kobietę – kandydatkę na prezydenta, mamy nawet piratkę! Tak bogata i różnorodna paleta sugeruje ogrom, a w zasadzie nieskończoność możliwości, jakie mamy przed sobą my – kobiety. Każda mała dziewczynka może być kimś innym, kimś, kim chce.

Nie dziwcie się więc, że gdy moje dziecko poszło w wigilię spać, ja dopadłam „Opowieści na dobranoc…” i przeczytałam je jednym tchem… A co się przy tym upłakałam! Książka piękna, wartościowa, potrzebna. Dodająca skrzydeł. Z ambitnym i wyrazistym, lecz wcale nie ultrafeministycznym przekazem. To się chwali.